بریکس پلاس، خاتمه‌ای بر سلطه دلار

به گزارش خبرنگار ایبنا و به نقل از راشاتودی؛ جو سالیوان (Joe Sullivan)، مشاور ویژه سابق کاخ سفید در مسائل اقتصادی گفت: اقدامات اتحادیه تجاری بریکس در راستای جذب عضو و استفاده وسیع از ارز‌های ملی برای معاملات تجاری بین اعضا، چالشی در حال گسترش را برای جایگاه دلار ایجاد می‌کند.



در گزارشی که توسط مجله سیاست خارجی آمریکا پوشش داده شد، سالیوان گوش زد کرد: گرچه بریکس ارز واحدی معرفی نکرده، اما تمامی تلاش خود را خواهد کرد که از تسلط دلار بر اقتصاد جهانی بکاهد.



در حال حاضر بریکس از کشور‌های برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقا جنوبی تشکیل شده، اما به زودی و در ماه ژانویه ایران، آرژانتین، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و اتیوپی به جمع این گروه اضافه خواهند شد. سالیوان این گروه مشتمل‌تر را «بریکس پلاس» می‌خواند که تقریبا نیمی از اقتصاد جهانی را تا سال ۲۰۴۰ تشکیل خواهند داد.



سالیوان افزود: بریکس پلاس قابلیت این را دارد تا قدرت‌های بلوک غرب را، همانند قرن بیستم، به چالش کشیده و بتواند اثرگذاری کشور‌های بلوک جنوب را احیا کرده، در نتیجه بر کشور‌های غربی اعمال فشار یا نفوذ کنند. بدین ترتیب، تحریم‌های نفتی قرن بیستم ممکن است در مقایسه با سازماندهی‌های مالی و تجاری بریکس پلاس در جهان امروز، پیش پا افتاده تلقی شود.



وی خاطر نشان می‌کند: سه عضو بلوک تجاری؛ برزیل، چین و روسیه از بزرگترین صادرکنندگان فلزات کمیاب هستند. با لحاظ مصر، عربستان سعودی و اتیوپی که سه کشور مهم در شبکه تجارت بین‌الملل هستند، می‌تواند کنترل مسیر ۱۲ درصد از تجارت جهان را کنترل کند. اما بریکس فراتر از آن رفته و با عضو شدن ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی که از بزرگترین صادرکنندگان سوخت‌های فسیلی هستند، تسلط بازار کالا‌ها را در اختیار گروه بریکس پلاس قرار دهد. این در حالی است که عربستان ۱۰۰ میلیارد دلار اوراق خزانه‌داری ایالات متحده را تحت مالکیت دارد و این مسئله می‌تواند نفوذ بریکس پلاس را در حوزه مالی بیش از پیش افزون کند.



در این برهه از زمان، کشور‌های بریکس تلاش می‌کنند تا در معاملات چندجانبه خود از ارز‌های ملی استفاده کنند و حتی پیشنهاد ایجاد و به کارگیری یک ارز یکتا میان اعضا در آگوست سال میلادی آینده مطرح شده است. اما چنین ارز یکتایی هنوز در دستور کار بوده، ولی سالیوان ادعا می‌کند بدون وجود ارز واحد نیز بریکس پلاس قدرت سرنگون کردن سلطه دلار را دارد.



سالیوان ادامه داد: بریکس پلاس برای ویران کردن موضع دلار، نیازی به انتظار برای ظهور ارز واحد خود را ندارد. تنها اگر اعضا بلوک تقاضا کنند تا پرداخت‌های آن‌ها به ارز‌های ملی صورت گیرد، نقش دلار در ساحت جهانی تضعیف شدیدی را تجربه خواهد کرد. زمانی که این اقدام صورت پذیرد، سبد گسترده‌تری از ارز‌ها در جهان نقش آفرین خواهند شد.



اقتصاددانان تاکید می‌کنند، به علت تحولات عظیم روابط تجاری چین و آمریکا، جهان امروز آمادگی بالایی در پذیرش دلارزدایی دارد. این آمادگی ۶ ماه پیش و قبل از تحولات تجاری به این میزان بالا نبوده است.



سالیوان باور دارد، کند شدن رشد اقتصادی چین به معنی بریکس متعادل‌تر خواهد بود که پیگیری منافع مشترک همه اعضا آن را به همراه خواهد داشت و اهداف آن، توزیع منصفانه‌تری میان اعضا خواهد داشت.  تا قبل از اجلاس ماه آگوست ادعا مرگ دلار به عنوان ذخیره ارزی شاید اغراق آمیز بود، اما پس از این اجلاس، دیگر این ادعا یک واقعیت است.